2
Abstract
The Writing is an important and effective communication tool for self-expression of the people and society. The Written documents are the source of the illuminating the history as well as a work of art. They are indispensable treasure for the history of humanity in terms of documentary, cultural and aesthetic. Manuscripts, which are a cultural heritage, not only it contains information of the written era and the geography of its time, but also it is the source of the science and art. Therefore the factors like geographic location, cultural background, and the education of the artist created diversity in the manuscripts, which was produced in Europe and Ottoman. When we look at the manuscripts in the contemporary perspectives, it is possible to say that they are the products of graphic design. In spite of some differences, Manuscript books contain design elements like illustration, miniatures and writing. In this study, two manuscript books were selected from 15th century as a graphic design product. These books are called as Hours of Catherine of Cleves and Kitabü’l Cerrahiyet-ül Haniyye of Şerafeddin Sabuncuoğlu. Manuscripts were compared and analyzed in terms of titles, page numbers, margins, miniature/illustration, font, ornaments and design factors, in this research.
2Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Tasarım Bölümü
Yazı, toplumların ve insanların kendini ifade etmesinde önemli ve etkili bir iletişim aracıdır. Yazılı belgeler tarihi aydınlatan kaynak olmanın yanı sıra birer sanat eseridirler. Belgesel, kültürel ve estetik açıdan insanlık tarihinin vazgeçilmez hazineleridir. Bilim ve sanat dünyasının ilk elden kaynaklarını oluşturan, aynı zamanda kültürel mirasın önemli unsurlarından olan el yazmaları yazıldığı dönem ve coğrafyaya ait bilgiler içerir. Dolayısıyla coğrafi konum, kültürel geçmiş, sanatçının eğitimi gibi faktörler Avrupa da ve Osmanlı da üretilen el yazmalarındaki farklılıkları meydana getirmiştir. El yazma kitaplar, günümüz gözüyle bakıldığında içerik ve içinde kullanılan tasarım elemanları (illüstrasyon, minyatürler ve yazı) ve tasarım anlayışı açısından bazı farklılıklar olsa da günümüz kitaplarındaki işleve sahiptir, ve hepsi bir grafik tasarım ürünüdür. Bu araştırmada 15.yüzyıla ait grafik tasarım ürünü olarak düşünülen iki el yazması eser seçilmiştir. Bunlar, Hours of Catherine of Cleves adlı el yazması ve Şerafeddin Sabuncuoğlu’nun Kitabü’l Cerrahiyet-ül Haniyye adlı eseridir. Yazma eserler başlıklar, sayfa numaraları, kenar boşlukları, minyatür/illüstrasyon, yazı süslemeleri ve tasarım unsurları açısından incelenerek karşılaştırılmıştır.